Społeczności energetyczne w centrum transformacji

Społeczności energetyczne to lokalne inicjatywy łączące mieszkańców, przedsiębiorców i samorządy wokół wspólnych projektów związanych z odnawialnymi źródłami energii. Dla Krajowej Izby Gospodarczej Społeczności Energetycznych rozwój tych inicjatyw to kluczowy element budowy nowoczesnego, zdecentralizowanego systemu energetycznego. W swoich uwagach do aKPEiK Izba zwróciła uwagę na brak mierzalnych celów rozwoju społeczności energetycznych na poziomie krajowym.

Izba postuluje wprowadzenie konkretnych wskaźników, takich jak liczba społeczności energetycznych, ich łączna moc zainstalowana oraz liczba uczestników do 2030 roku. Takie podejście umożliwi monitorowanie postępów i szybszą reakcję na wyzwania.

Kluczowe postulaty KIGSE – co należy zmienić?

Izba zaproponowała szereg rozwiązań, które mogą znacząco przyspieszyć rozwój społeczności energetycznych w Polsce:

• Uproszczenie procedur administracyjnych
  Obecnie długotrwałe i skomplikowane procedury są jedną z głównych barier dla rozwoju OZE. Izba rekomenduje uproszczenie formalności, szczególnie dla małych inicjatyw, które mają ograniczone zasoby.
• Wsparcie finansowe i prawne
  Izba sugeruje stworzenie dedykowanych programów finansowych – od preferencyjnych pożyczek po granty – które byłyby dostępne dla społeczności energetycznych. Kluczowe jest także zapewnienie bezpłatnego wsparcia prawnego w każdym województwie, co pomoże w realizacji projektów zgodnych z regulacjami.
• Promowanie nowoczesnych technologii
  Rozwój technologii magazynowania energii czy zaawansowanych instalacji OZE to przyszłość energetyki. Izba postuluje wsparcie finansowe i organizacyjne dla klastrów energii, które inwestują w innowacyjne rozwiązania.

Edukacja i współpraca – fundament sukcesu

Zdaniem Izby, samorządy odgrywają kluczową rolę w budowaniu świadomości na temat społeczności energetycznych. Izba proponuje organizację warsztatów, kampanii informacyjnych i doradztwa na poziomie lokalnym, aby zachęcić do tworzenia społeczności energetycznych i efektywnego wykorzystywania lokalnych zasobów OZE.

Dlaczego społeczności energetyczne to przyszłość?

Społeczności energetyczne oferują nie tylko korzyści środowiskowe, ale również społeczne i ekonomiczne. Mogą przeciwdziałać wykluczeniu energetycznemu, wzmacniać lokalne gospodarki oraz budować niezależność energetyczną regionów. Właśnie dlatego działania takie jak te podejmowane przez KIGSE są niezbędne – wskazują kierunki, które pozwolą Polsce skutecznie przejść przez transformację energetyczną, jednocześnie angażując społeczeństwo w tworzenie bardziej zrównoważonej przyszłości.

35 lat działań na rzecz środowiska

Od momentu powstania, NFOŚiGW odegrał kluczową rolę w finansowaniu proekologicznych projektów, przekazując na ten cel ponad 142 miliardy złotych. To inwestycje, które przekładają się na konkretne efekty – od ograniczenia emisji gazów cieplarnianych o 28 milionów ton CO2, przez budowę 89 tysięcy kilometrów sieci kanalizacyjnej, po instalację 550 tysięcy mikroinstalacji fotowoltaicznych.

Podczas konferencji przypomniano, że Fundusz wspiera działania nie tylko w zakresie transformacji energetycznej, ale także w ochronie bioróżnorodności, poprawie jakości powietrza czy wdrażaniu gospodarki o obiegu zamkniętym.

Nowa strategia na lata 2025-2028

Jubileusz stał się także okazją do przedstawienia założeń nowej strategii działania NFOŚiGW na lata 2025-2028. Fundusz wyznaczył dziewięć priorytetów, w tym transformację energetyczną, poprawę jakości powietrza, ochronę bioróżnorodności oraz edukację ekologiczną. Szczególny nacisk położono na rozwój infrastruktury magazynowania energii, w tym przydomowych magazynów, a także zwiększenie wykorzystania odnawialnych źródeł energii.

Wyzwania i szanse

Konferencja była także okazją do dyskusji o wyzwaniach związanych z finansowaniem transformacji energetycznej i ochrony klimatu. Jak zauważył Krzysztof Bolesta, sekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, cele takie jak neutralność klimatyczna czy gospodarka o obiegu zamkniętym wymagają współpracy na poziomie krajowym i lokalnym.

Społeczności energetyczne – wspólne cele NFOŚiGW i KIGSE

Transformacja energetyczna, będąca jednym z kluczowych priorytetów NFOŚiGW, pokrywa się z misją Krajowej Izby Gospodarki Społeczności Energetycznych. Obie instytucje dążą do zwiększenia udziału odnawialnych źródeł energii w Polsce, wspierając lokalne społeczności w budowie spółdzielni energetycznych oraz innych form wspólnego zarządzania energią.

Społeczności energetyczne to jedno z najbardziej obiecujących rozwiązań wspieranych przez Fundusz, które łączy lokalne inwestycje w zieloną energię z korzyściami ekonomicznymi dla mieszkańców. KIGSE, jako organizacja wspierająca rozwój tego sektora, dostrzega ogromny potencjał synergii z programami finansowanymi przez NFOŚiGW. Przykładowo, dotacje i preferencyjne finansowanie oferowane przez Fundusz mogą pomóc w realizacji projektów takich jak instalacje fotowoltaiczne dla lokalnych spółdzielni czy infrastruktura do magazynowania energii.

Spotkanie zainaugurowali Krzysztof Bolesta, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, oraz Dorota Zawadzka-Stępniak, Prezes Zarządu NFOŚiGW. Ich wystąpienia podkreśliły znaczenie współpracy z sektorem organizacji pozarządowych oraz szans, jakie daje rosnący budżet na działania proekologiczne. Agenda wydarzenia obejmowała prezentacje ofert wsparcia w kluczowych obszarach, takich jak Program LIFE, edukacja ekologiczna i ochrona przyrody.

Wsparcie finansowe – klucz do rozwoju

Podczas spotkania zaprezentowano m.in. szczegóły Programu LIFE, który na lata 2021-2027 dysponuje rekordowym budżetem 5,4 mld euro. Ponad 20% polskich beneficjentów tego programu to organizacje pozarządowe, co pokazuje, że sektor ten jest kluczowy dla realizacji projektów prośrodowiskowych. Andrzej Muter, Kierownik Wydziału LIFE, omówił, jak NGO mogą aplikować o te środki, co dla członków KIGSE otwiera nowe możliwości rozwoju.

Edukacja i ochrona przyrody na pierwszym planie

Edukacja ekologiczna i ochrona przyrody to kolejne filary wsparcia zaprezentowane na konferencji. Katarzyna Żaczek, Zastępca Kierownika Wydziału Edukacji Ekologicznej, przedstawiła plany wsparcia organizacji działających na rzecz budowania świadomości ekologicznej. Leszek Jóskowiak, Kierownik Wydziału Ochrony Przyrody, skupił się na projektach mających na celu ochronę bioróżnorodności, co jest szczególnie istotne w kontekście działalności społeczności energetycznych, które systematycznie wdrażają rozwiązania proekologiczne.

Dyskusja, współpraca i nowe inspiracje

Spotkanie zakończyło się dyskusją, która była doskonałą okazją do wymiany doświadczeń i pomysłów. Uczestnicy podzielili się swoimi wyzwaniami oraz oczekiwaniami wobec NFOŚiGW.

„Każde takie spotkanie to szansa na rozwój i zrozumienie, jak sektor NGO może współpracować z instytucjami państwowymi, aby wspólnie działać na rzecz lepszej przyszłości” – podsumował Wiceprezes KIGSE.

Jako Krajowa Izba Gospodarcza Społeczności Energetycznych (KIGSE) byliśmy obecni na posiedzeniu, aby pogłębić swoją wiedzę na temat wyzwań związanych z transformacją w regionie śląskim oraz lepiej zrozumieć potrzeby lokalnych społeczności w tym kontekście.

Dzięki zdobytym informacjom, chcemy aktywnie działać na rzecz społeczności energetycznych w województwie śląskim, koncentrując się na rozwoju lokalnych źródeł energii odnawialnej i wspieraniu projektów transformacji energetycznej. Więcej na temat naszych inicjatyw można przeczytać tutaj.

Wyzwania transformacji energetycznej

Podczas posiedzenia omówiono m.in. stan wdrożenia Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji w innych regionach, takich jak dolnośląskie, łódzkie, małopolskie oraz wielkopolskie. Każdy z regionów zaprezentował bieżące działania oraz napotkane trudności. Dyskusje dotyczyły również wyzwań związanych z koordynacją projektów oraz potrzebą zwiększenia wsparcia dla małych i średnich przedsiębiorstw, które odgrywają kluczową rolę w procesie transformacji energetycznej.

Sekretarz stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej, Jacek Karnowski, zaznaczył, że jednym z głównych problemów w realizacji projektów transformacyjnych jest zapewnienie odpowiedniego finansowania na poziomie regionalnym, a także wypracowanie modelu współpracy między administracją rządową, samorządami i instytucjami lokalnymi. Wskazał na konieczność elastycznego podejścia do przydziału środków, aby zapewnić ich jak najlepsze wykorzystanie.

Wsparcie dla regionów objętych transformacją

W trakcie posiedzenia przedstawiono także informacje na temat wykorzystania Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji w województwach lubelskim, łódzkim i małopolskim. Przedstawiciele tych regionów wskazali na dotychczasowe postępy w przygotowywaniu regionalnych planów transformacyjnych, a także na znaczenie funduszu w kontekście przeciwdziałania negatywnym skutkom zamykania kopalń i restrukturyzacji przemysłu.

Wojewoda Śląski Marek Wójcik podkreślił znaczenie dialogu społecznego w procesie transformacji energetycznej oraz konieczność odpowiedniego wsparcia dla pracowników sektora wydobywczego, którzy mogą zostać dotknięci procesem restrukturyzacji. W tym kontekście przedstawiono plany dotyczące przekwalifikowania pracowników oraz tworzenia nowych miejsc pracy w sektorach związanych z odnawialnymi źródłami energii i nowoczesnymi technologiami.

Jakie dofinansowania czekają na JST?

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przeznaczył ponad 5 mld zł na wsparcie finansowe JST w ramach nowych programów obejmujących szeroko rozumianą ochronę środowiska. Środki te będą dostępne w formie dotacji i pożyczek, zarówno z funduszy krajowych, jak i unijnych. Celem jest wsparcie m.in. gospodarki wodno-ściekowej, poprawy efektywności energetycznej, adaptacji do zmian klimatycznych oraz rozwoju infrastruktury odnawialnych źródeł energii.

W najbliższych miesiącach zostaną uruchomione nabory wniosków w nowych programach wspierających m.in. projekty ciepłownicze, gospodarkę odpadami oraz ochronę powietrza. Samorządy mogą liczyć na pomoc finansową w działaniach związanych z ochroną środowiska, ograniczeniem emisji oraz w poprawie jakości życia mieszkańców na terenach zdegradowanych.

Jak samorządy mogą skorzystać na nowych programach wsparcia?

Jako KIGSE podkreślamy, że nowe programy dofinansowań mogą znacząco wesprzeć rozwój lokalnych inicjatyw ekologicznych oraz modernizacyjnych. Samorządy, które planują inwestycje w zrównoważoną infrastrukturę, powinny na bieżąco monitorować oferty NFOŚiGW, aby w pełni wykorzystać dostępne środki finansowe.

Kluczowe aspekty, które warto uwzględnić, to:

• Terminy naborów wniosków – regularne sprawdzanie harmonogramów ogłaszanych przez Fundusz.
• Dostosowanie projektów do kryteriów programów – weryfikacja, czy planowane inwestycje spełniają warunki uzyskania dofinansowania.
• Aktywne uczestnictwo w konsultacjach – zgłaszanie uwag i propozycji podczas konsultacji społecznych, aby programy były jak najlepiej dopasowane do lokalnych potrzeb.

Nowe wyzwania i szanse dla samorządów

Dostępne środki krajowe i unijne stwarzają przed JST ogromne możliwości rozwoju. Jednak aby efektywnie z nich skorzystać, niezbędne jest zaangażowanie w proces tworzenia i konsultowania programów wsparcia. KIGSE apeluje o większą aktywność samorządów i otwartość na dialog z NFOŚiGW, co umożliwi wypracowanie rozwiązań lepiej odpowiadających na lokalne wyzwania związane z transformacją energetyczną oraz ochroną środowiska.

Dzięki współpracy między samorządami a instytucjami zarządzającymi programami wsparcia, lokalne społeczności mogą zyskać dostęp do nowoczesnych technologii i inwestycji, które przyczynią się do zrównoważonego rozwoju regionów w całej Polsce.

Aktywne działania KIGSE na rzecz samorządów

,,Jako Krajowa Izba Gospodarcza Społeczności Energetycznych, chcemy pełnić aktywną rolę w procesie konsultacji i tworzenia programów wsparcia dla jednostek samorządu terytorialnego. Naszym celem jest reprezentowanie interesów naszych członków i zapewnienie, że ich potrzeby i oczekiwania będą brane pod uwagę przy kształtowaniu przyszłych programów finansowych. Wierzymy, że dzięki zaangażowaniu w ten dialog możemy wspólnie wypracować narzędzia lepiej dostosowane do wyzwań, z jakimi borykają się miasta i gminy.” Prezes Krajowej Izby Gospodarczej Społeczności Energetycznych, Szymon Kozak.

Dołącz do Krajowej Izby Gospodarczej Społeczności Energetycznych

Zapraszamy wszystkie jednostki samorządu terytorialnego oraz podmioty zaangażowane w rozwój energetyki obywatelskiej do dołączenia do Krajowej Izby Gospodarczej Społeczności Energetycznych. Członkostwo w KIGSE to nie tylko możliwość aktywnego uczestniczenia w kształtowaniu programów wsparcia, ale także szansa na nawiązanie wartościowych kontaktów, udział w dedykowanych szkoleniach i wydarzeniach branżowych oraz współtworzenie strategii energetycznych na poziomie lokalnym i krajowym. Do Izby można przystąpić w dowolnym momencie, a korzyści płynące z członkostwa obejmują bieżący dostęp do informacji, wsparcie merytoryczne oraz możliwość współpracy z liderami transformacji energetycznej. Wspólnie działajmy na rzecz lepszego jutra naszych lokalnych społeczności!

,,Pośrednimi beneficjentami wdrożenia instrumentu będą gospodarstwa domowe, poprzez przechodzenie krajowego systemu energetycznego na ekologiczne źródła energii.” (źródło: https://www.gov.pl/web/klimat/70-mld-zl-w-formie-preferencyjnych-pozyczek-na-wsparcie-krajowego-systemu-energetycznego-w-kpo)

Preferencyjne pożyczki – instrument wspierający transformację

Preferencyjne pożyczki z BGK wspierają projekty w sektorze energetycznym, umożliwiając modernizację sieci elektroenergetycznych, budowę instalacji OZE oraz magazynów energii. Priorytetem jest przyspieszenie integracji odnawialnych źródeł energii z systemem elektroenergetycznym, co pozwala na stabilizację dostaw energii. Dzięki temu Polska ogranicza zależność od importowanych paliw kopalnych. Wsparcie obejmuje również rozwój technologii do produkcji biometanu, biopaliw II generacji oraz odnawialnego wodoru, co przyczynia się do dekarbonizacji transportu i przemysłu.

Bank Gospodarstwa Krajowego i nowe instrumenty finansowe

BGK, jako główny operator pożyczek, od lat wdraża środki unijne, wspierając nowoczesne projekty energetyczne. Ministerstwo Klimatu i Środowiska pracuje nad kolejnymi instrumentami finansowymi w ramach Funduszu Wsparcia Energetyki (FWE), które zainwestują w rozwój OZE oraz modernizację sieci ciepłowniczych i gazowych. FWE wspiera również budowę magazynów energii, poprawiając efektywność energetyczną przedsiębiorstw oraz przyczyniając się do rozwoju technologii zeroemisyjnych. Nowe projekty rozpoczną się w III kwartale 2024 r. i potrwają do końca 2026 r.

Dekarbonizacja i zeroemisyjność

Jednym z głównych celów Krajowego Planu Odbudowy jest przyspieszenie dekarbonizacji polskiej gospodarki, co oznacza stopniowe zmniejszanie emisji gazów cieplarnianych. Inwestycje w odnawialne źródła energii, takie jak energia słoneczna, wiatrowa oraz biopaliwa, odgrywają kluczową rolę w zastępowaniu paliw kopalnych. Modernizacja przestarzałej infrastruktury elektroenergetycznej, w tym budowa inteligentnych sieci i magazynów energii, pozwoli na lepszą integrację OZE z systemem elektroenergetycznym, co zwiększy stabilność i niezawodność dostaw energii.

Magazyny energii odegrają kluczową rolę w stabilizacji systemu, umożliwiając przechowywanie nadmiaru energii wytworzonej z OZE, co jest szczególnie istotne w kontekście niestabilności dostaw energii ze źródeł takich jak wiatr czy słońce. Dzięki temu możliwe będzie optymalne wykorzystanie energii odnawialnej i minimalizacja strat związanych z jej nadprodukcją.

Inwestycje w biometan oraz wodór odnawialny mają istotne znaczenie dla dekarbonizacji sektorów transportu i przemysłu. Zastąpienie tradycyjnych paliw tymi alternatywnymi źródłami energii pomoże zredukować emisje w obszarach, które są najbardziej zanieczyszczające. Wprowadzenie wodoru do systemów transportowych i przemysłowych będzie kluczowym krokiem w kierunku osiągnięcia zeroemisyjności, co jest jednym z założeń polityki klimatycznej Unii Europejskiej. Polska, dążąc do realizacji tych celów, przyspieszy transformację energetyczną, zwiększając bezpieczeństwo energetyczne oraz pozytywnie wpływając na ochronę środowiska.

Wyzwania i korzyści transformacji energetycznej

Program KPO niesie ze sobą wiele korzyści, takich jak zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego, rozwój nowoczesnych technologii oraz zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych. Niemniej jednak, realizacja tych celów wymaga modernizacji istniejącej infrastruktury i integracji nowych technologii z obecnym systemem. Wsparcie transformacji energetycznej wymaga również dużego zaangażowania ze strony sektora publicznego i prywatnego, zwłaszcza w kontekście kosztów i tempa inwestycji.

70 mld zł przeznaczone na transformację energetyczną w Polsce to ogromny krok w kierunku osiągnięcia neutralności klimatycznej i zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego.

Jako KIGSE uważamy, że dofinansowanie z KPO jest kluczowym krokiem w kierunku transformacji energetycznej kraju. W szczególności doceniamy, że preferencyjne pożyczki mogą wspierać rozwój społeczności energetycznych, takich jak spółdzielnie czy klastery energii, które odgrywają istotną rolę w lokalnym wytwarzaniu energii z odnawialnych źródeł. Widzimy w tym szansę na decentralizację energetyki i przyspieszenie dekarbonizacji, co znacząco poprawi bezpieczeństwo energetyczne kraju.

Czym są spółdzielnie energetyczne?

Spółdzielnie energetyczne to organizacje, które łączą mieszkańców, przedsiębiorstwa oraz jednostki samorządów terytorialnych w celu wspólnego wytwarzania, zarządzania i konsumowania energii z odnawialnych źródeł energii. Tego typu struktury stawiają na lokalne wytwarzanie energii, co pozwala na większą autonomię oraz uniezależnienie się od dużych, scentralizowanych dostawców energii. Dzięki temu, spółdzielnie energetyczne wspierają zrównoważony rozwój i przyczyniają się do osiągnięcia neutralności klimatycznej.

Społeczności energetyczne i ich rola

Społeczności energetyczne, które obejmują m.in. spółdzielnie energetyczne, odgrywają kluczową rolę w przejściu na zieloną energię. Są one filarem energetyki obywatelskiej, która umożliwia obywatelom aktywny udział w rynku energii. Poprzez wspólne inwestowanie w instalacje OZE, takie jak panele fotowoltaiczne czy turbiny wiatrowe, społeczności te nie tylko obniżają koszty energii, ale także zwiększają swoją niezależność energetyczną.

Model prosumencki i energetyka rozproszona

Jednym z fundamentów działania spółdzielni energetycznych jest to, że członkowie społeczności pełnią podwójną rolę – są jednocześnie producentami i konsumentami energii. Dzięki temu energia wyprodukowana przez jedną osobę może być konsumowana przez innego członka społeczności, co zwiększa autokonsumpcję energii i minimalizuje straty związane z jej przesyłem.

Energetyka rozproszona to kolejny kluczowy element, który sprzyja rozwojowi spółdzielni energetycznych. Zamiast polegać na dużych, centralnych elektrowniach, społeczności mogą korzystać z licznych, małych instalacji OZE rozlokowanych w różnych miejscach. Taka struktura nie tylko zwiększa bezpieczeństwo energetyczne, ale także umożliwia lepsze wykorzystanie lokalnych zasobów.

,,Istotą energetyki rozproszonej jest rozproszenie źródeł, czyli ich fizyczne umiejscowienie w wielu lokalizacjach oraz ich lokalność rozumiana jako bliskość źródeł wytwórczych i odbiorców energii, pozwalająca na bardziej efektywne wykorzystanie energii i jej bilansowanie.” https://www.gov.pl/web/rozwoj-technologia/energetyka-prosumencka-i-rozproszona

Zrównoważone społeczności i lokalne wytwarzanie energii

Spółdzielnie energetyczne mają potencjał, aby stać się kluczowym elementem społeczności energetycznych, które koncentrują się na minimalizowaniu swojego wpływu na środowisko. Dzięki lokalnym inicjatywom energetycznym takim jak spółdzielnie, społeczności mogą nie tylko produkować czystą energię, ale także edukować swoich członków na temat zrównoważonego rozwoju i efektywności energetycznej.

Lokalne wytwarzanie energii w ramach spółdzielni zmniejsza zależność od zewnętrznych dostawców oraz redukuje emisję CO2, przyczyniając się do dekarbonizacji i osiągnięcia celów zielonej transformacji. W efekcie, takie społeczności nie tylko dbają o swoje środowisko, ale także odgrywają ważną rolę w szerszej, globalnej transformacji energetycznej.

Wyzwania i kompromisy w działaniu spółdzielni energetycznych

Choć spółdzielnie energetyczne oferują wiele korzyści, ich rozwój wiąże się również z licznymi wyzwaniami. Infrastruktura energetyczna, konieczność zarządzania energią oraz modernizacja energetyczna to tylko niektóre z obszarów, które wymagają uwagi. Z jednej strony, spółdzielnie muszą inwestować w nowoczesne technologie, takie jak przemysł 4.0 w energetyce, aby sprostać rosnącym wymaganiom rynkowym. Z drugiej strony, muszą zrównoważyć koszty tych inwestycji z dążeniem do utrzymania niskich cen energii dla swoich członków.

Zarządzanie sieciami energetycznymi wspólnot oraz zapewnienie efektywnej współpracy pomiędzy członkami kooperatyw energetycznych to kolejne wyzwania, które mogą wpływać na funkcjonowanie spółdzielni. Ważne jest, aby podejmować decyzje oparte na solidnej analizie, z uwzględnieniem potencjalnego ryzyka i korzyści dla wszystkich zaangażowanych stron.

Przyszłość spółdzielni energetycznych

W miarę wzrostu znaczenia gospodarki niskoemisyjnej, spółdzielnie energetyczne będą odgrywać coraz ważniejszą rolę w globalnej transformacji energetycznej. Zielony ład, który stawia na redukcję emisji CO2 oraz odchodzenie od węgla, jest impulsem do dalszego rozwoju tych inicjatyw.

Lokalne Spółdzielnie Energetyczne – Przykład LSE.pl

Jednym z przykładów skutecznie działających spółdzielni energetycznych są Lokalne Spółdzielnia Energetyczne (LSE). LSE skupia mieszkańców, przedsiębiorstwa i JST z określonego regionu, oferując im możliwość wspólnego zarządzania produkcją i dystrybucją energii odnawialnej. Dzięki tej współpracy, członkowie spółdzielni mogą korzystać z tańszej energii, lepiej zarządzać swoimi nadwyżkami oraz uczestniczyć w lokalnych inicjatywach na rzecz zrównoważonego rozwoju.

Wspieranie społeczności energetycznych, rozwój odnawialnych źródeł oraz energetyki rozproszonej  może przyczynić się do stworzenia bardziej demokratycznego i zrównoważonego rynku energii. Zrównoważony rozwój, który jest celem wielu spółdzielni, będzie kluczowy w osiągnięciu neutralności klimatycznej oraz zabezpieczeniu przyszłości energetycznej kolejnych pokoleń.

Czym jest klaster energii?

Klaster energii to forma współpracy pomiędzy różnymi podmiotami, takimi jak przedsiębiorstwa, jednostki samorządu terytorialnego, oraz osoby fizyczne, mająca na celu lokalne wytwarzanie, dystrybucję i konsumpcję energii. Działania klastra koncentrują się na zrównoważonym wykorzystaniu odnawialnych źródeł energii (OZE), takich jak energia słoneczna, wiatrowa, biomasa czy energia wodna.

Podstawowym celem klastra energii jest zapewnienie niezależności energetycznej jego członków poprzez zrównoważoną produkcję i zarządzanie energią na poziomie lokalnym. Klaster działa na ograniczonym obszarze geograficznym, co pozwala na efektywną koordynację działań i optymalne wykorzystanie dostępnych zasobów energetycznych.

Co daje bycie członkiem klastra energii?

Bycie członkiem klastra energii niesie ze sobą szereg korzyści. Przede wszystkim, uczestnictwo w klastrze pozwala na obniżenie kosztów energii dzięki lokalnej produkcji i dystrybucji, co z kolei przekłada się na oszczędności na rachunkach za prąd. Ponadto, członkowie klastra mogą liczyć na większą stabilność dostaw energii, co jest szczególnie istotne w obliczu rosnącej niepewności na rynkach energetycznych.

Kolejną korzyścią jest wspieranie transformacji energetycznej na poziomie lokalnym. Uczestnictwo w klastrze energii umożliwia wspólne inwestowanie w odnawialne źródła energii, co przyczynia się do redukcji emisji CO2 i poprawy jakości środowiska. Dzięki współpracy w ramach klastra, lokalne społeczności mogą stawać się mniej zależne od dużych, zewnętrznych dostawców energii, co z kolei wzmacnia ich niezależność energetyczną.

Dodatkowo, klastry energii mogą korzystać z różnorodnych programów wsparcia finansowego, zarówno krajowych, jak i unijnych. Dofinansowania dla społeczności energetycznych, takie jak np. „Pożyczka OZE w gospodarce”  są dostępne na różne etapy rozwoju – od projektowania i budowy infrastruktury energetycznej, po modernizację istniejących instalacji oraz wdrażanie innowacyjnych rozwiązań technologicznych. Dzięki temu członkowie klastra mogą realizować inwestycje z mniejszym obciążeniem finansowym, co dodatkowo zwiększa opłacalność uczestnictwa w tej formie współpracy.

Rola koordynatora klastra energii

Każdy klaster energii ma swojego koordynatora, którego rolą jest zarządzanie działaniami klastra oraz koordynacja współpracy pomiędzy jego członkami. Koordynator odpowiedzialny jest za monitorowanie produkcji i konsumpcji energii, planowanie inwestycji oraz reprezentowanie interesów klastra na zewnątrz. Dobrze funkcjonujący klaster energii to taki, w którym koordynator skutecznie łączy interesy różnych podmiotów, dążąc do optymalizacji zarządzania energią na lokalnym poziomie.

Ile jest klastrów energii w Polsce?

W Polsce idea klastra energii zyskuje na popularności. Obecnie funkcjonuje kilkadziesiąt klastrów, a ich liczba ciągle rośnie. Różnorodność tych inicjatyw – od małych, lokalnych społeczności po większe jednostki – pokazuje, że klastry energii mogą być skutecznym narzędziem wspierania zrównoważonego rozwoju i lokalnej niezależności energetycznej.

Aby ułatwić monitorowanie i koordynację działań klastrów, wprowadzono rejestr klastrów energii, który jest prowadzony przez Urząd Regulacji Energetyki. Rejestr ten zawiera informacje o wszystkich zarejestrowanych klastrach energii w Polsce, ich członkach oraz obszarze działania. Rejestracja klastra w tym oficjalnym wykazie jest ważnym krokiem, który nie tylko formalizuje działalność klastra, ale również otwiera drzwi do licznych programów wsparcia i dofinansowań.

Korzyści z bycia w klastrze energii

Członkostwo w klastrze energii oferuje liczne korzyści, w tym:

• Redukcja kosztów energii: dzięki lokalnej produkcji energii członkowie klastra mogą liczyć na niższe rachunki.
• Zwiększona niezależność: lokalne wytwarzanie energii zmniejsza zależność od zewnętrznych dostawców i wahań cen na rynku energii.
• Wsparcie dla OZE: klastry energii promują wykorzystanie odnawialnych źródeł energii, co przyczynia się do redukcji emisji CO2 i ochrony środowiska.
• Rozwój lokalnych społeczności: inwestycje w ramach klastra mogą wspierać lokalną gospodarkę, tworząc nowe miejsca pracy i wzmacniając współpracę między mieszkańcami.

Cel i przyszłość klastrów energii