Cel ankiety

Ankieta miała na celu określenie, jakie aspekty związane z tworzeniem i zarządzaniem społecznościami energetycznymi są dla samorządów najważniejsze. Chodziło o zrozumienie, jakie źródła odnawialne są preferowane, jakie korzyści JST widzą w tworzeniu takich społeczności oraz jakie bariery napotykają w realizacji tych inicjatyw.

Wyniki ankiety posłużą KIGSE do opracowania bardziej precyzyjnych i dostosowanych do rzeczywistych potrzeb samorządów programów wsparcia. Chodzi tu zarówno o działania lobbingowe na rzecz uproszczenia przepisów, jak i o organizację szkoleń oraz dostarczenie merytorycznego wsparcia.

Dlaczego to ważne?

Tworzenie społeczności energetycznych ma potencjał, by znacząco przyczynić się do transformacji energetycznej w Polsce, poprawy jakości powietrza oraz redukcji kosztów energii. Jednak aby to osiągnąć, JST potrzebują wsparcia w postaci odpowiednich narzędzi, środków finansowych i doradztwa. Ankieta jest więc kluczowym krokiem w kierunku identyfikacji tych potrzeb i dostarczenia samorządom konkretnego wsparcia.

KIGSE, działając na rzecz swoich członków, dąży do tego, aby każda jednostka samorządu terytorialnego mogła w pełni wykorzystać swój potencjał w zakresie społeczności energetycznych, co w dłuższej perspektywie przyniesie korzyści zarówno lokalnym społecznościom, jak i całemu krajowi.

Społeczności energetyczne – rosnące zainteresowanie wśród samorządów

Z przeprowadzonej ankiety wynika, że JST coraz bardziej interesują się tworzeniem społeczności energetycznych, dostrzegając w nich szereg korzyści. Najczęściej wskazywane powody to:

• Redukcja kosztów energii – większość samorządów widzi w społecznościach energetycznych szansę na obniżenie rachunków za energię, co jest kluczowe w kontekście rosnących cen energii.
• Poprawa jakości powietrza – lokalne władze rozumieją, że przejście na odnawialne źródła energii może znacząco przyczynić się do poprawy jakości powietrza w regionach.
• Zwiększenie niezależności energetycznej – samorządy dostrzegają potrzebę uniezależnienia się od zewnętrznych dostawców energii, co pozwala na większą stabilność i bezpieczeństwo energetyczne.

Preferowane odnawialne źródła energii

Ankieta wykazała, że najbardziej interesującymi dla JST źródłami odnawialnej energii są:

• Fotowoltaika – zdecydowanie dominująca forma OZE, którą wybiera większość samorządów.
• Biogazownie – jako druga, często wskazywana opcja, zwłaszcza w gminach o silnym rolniczym charakterze.
• Energia wiatrowa – interesująca dla regionów o korzystnych warunkach wietrznych.

Wyzwania i potrzeby samorządów

Pomimo dużego zainteresowania społecznościami energetycznymi, JST napotykają na liczne wyzwania. Główne z nich to:

• Niedostateczne wsparcie finansowe – wiele samorządów wskazuje na brak odpowiednich funduszy oraz trudności w pozyskiwaniu środków na rozwój OZE.
• Potrzeba dostępu do ekspertów – JST wyrażają silną potrzebę wsparcia merytorycznego w zakresie prawa energetycznego, legislacji oraz interpretacji przepisów. Ponad 90% respondentów uważa, że dostęp do ekspertów jest „konieczny” lub „bardzo potrzebny”.

Wykres 1 Jakie są największe wyzwania związane z tworzeniem społeczności energetycznych w Państwa regionie?

Znaczenie współpracy i edukacji

Ankieta podkreśla, że JST potrzebują nie tylko wsparcia finansowego, ale również merytorycznego. Kluczowe jest zacieśnienie współpracy z instytucjami takimi jak KIGSE, które mogą pełnić rolę pośrednika w dialogu z rządem i organami ustawodawczymi, a także organizować szkolenia i warsztaty dla samorządowców.

Społeczeństwo a prawo energetyczne

Ciekawym wnioskiem z ankiety jest silne przekonanie samorządów, że społeczeństwo powinno mieć większy wpływ na kształtowanie prawa energetycznego w Polsce. Większość respondentów opowiedziała się za zwiększeniem roli obywateli w procesie legislacyjnym, co może być sygnałem dla decydentów o potrzebie większej transparentności i otwartości na konsultacje społeczne.

Wykres 2 Czy uważacie Państwo, że społeczeństwo powinno mieć większy wpływ na to, jak kształtuje się prawo energetyczne w Polsce?

Na podstawie wyników ankiety planujemy podjąć szereg działań, aby skutecznie wspierać jednostki samorządu terytorialnego w rozwoju społeczności energetycznych. W pierwszej kolejności uruchomimy programy szkoleniowe i warsztaty, które pomogą samorządom w praktycznym tworzeniu i zarządzaniu tymi społecznościami oraz w pozyskiwaniu funduszy. Zintensyfikujemy również nasze działania lobbingowe, aby uprościć procedury aplikacyjne i zwiększyć dostępność środków finansowych dla JST. Będziemy rozwijać zasoby edukacyjne dostępne online, oferując poradniki i narzędzia, które wspomogą JST w realizacji projektów energetycznych. Równocześnie planujemy prowadzić kampanie informacyjne, aby podnieść świadomość społeczną na temat korzyści płynących z tworzenia społeczności energetycznych oraz promować sukcesy samorządów, które już realizują takie inicjatywy. Wszystkie te działania mają na celu kompleksowe wsparcie JST w ich dążeniach do transformacji energetycznej oraz aktywne wpływanie na kształtowanie polityki energetycznej w Polsce.