Rosnące ceny energii elektrycznej są dziś jednym z głównych wyzwań dla budżetów publicznych i instytucjonalnych – dotykają również Kościoła. Parafie, podobnie jak szkoły, urzędy czy inne jednostki użyteczności publicznej, odczuwają wzrost kosztów energii w sposób bezpośredni. Rachunki za prąd w kościołach, domach parafialnych, plebaniach czy przedszkolach prowadzonych przez parafie sięgają dziś tysięcy złotych miesięcznie i często przekraczają możliwości bieżącego finansowania z tradycyjnych źródeł. W wielu diecezjach temat oszczędności i efektywnego zarządzania energią staje się nie tylko sprawą ekonomiczną, ale i strategiczną. Rozwiązaniem tego problemu może być spółdzielnia energetyczna dla parafii.
Spółdzielnia energetyczna dla parafii – konkretne narzędzie oszczędności
Parafie mają realną możliwość dołączenia do systemu, który pozwala znacząco ograniczyć koszty energii. Spółdzielnia energetyczna dla parafii – to model współpracy oparty na wspólnym wytwarzaniu i korzystaniu z energii odnawialnej (np. z instalacji fotowoltaicznych), w ramach którego podmioty lokalne – takie jak parafie, szkoły, gminy, mieszkańcy – stają się jednocześnie producentami i odbiorcami energii.
Wytworzona energia służy członkom spółdzielni i rozliczana jest na preferencyjnych zasadach, co przynosi liczne korzyści:
- znaczące obniżenie kosztów energii – oszczędności nawet do 50% rocznie,
- większa stabilność finansowa – przewidywalność wydatków w dłuższej perspektywie,
- niezależność od wahań rynkowych cen energii.
Dzięki przywilejom wynikającym z przepisów prawa, członkowie spółdzielni korzystają z licznych zwolnień podatkowych i opłat, a nadwyżki energii mogą być bilansowane pomiędzy należącymi do parafii obiektami – np. kościołem, plebanią, domem rekolekcyjnym czy prowadzonym przez parafię przedszkolem.
Zwracamy szczególną uwagę na obecnie obowiązujące szczególnie korzystne warunki dla nowych spółdzielni – do dnia 31 grudnia 2025 r. wystarczy, aby spółdzielnia pokrywała jedynie 40% zapotrzebowania energetycznego swoich członków, aby uzyskać trwałe prawo do preferencyjnego rozliczania energii (po tym terminie próg ten wzrośnie do 70%).
Parafie mogą również korzystać z dostępnych źródeł wsparcia finansowego – takich jak program „Energia dla wsi” czy oferta Banku Gospodarstwa Krajowego, który udziela dotacji oraz preferencyjnych pożyczek na budowę instalacji OZE. Przy odpowiednio przygotowanym projekcie możliwa jest realizacja inwestycji bez konieczności angażowania środków własnych.
Jakie oszczędności może osiągnąć parafia?
Korzyści finansowe wynikające z przystąpienia do spółdzielni energetycznej dla parafii są realne i mierzalne – zarówno dla pojedynczych parafii, jak i w przypadku współpracy w ramach większych grup. Przykładowe wyliczenia pokazują skalę potencjalnych oszczędności:
- Mała parafia (zużycie ok. 6 000 kWh rocznie): oszczędność na poziomie około 600 zł rocznie
- Średnia parafia (ok. 12 000 kWh rocznie): możliwość zmniejszenia wydatków o 4 000–6 000 zł rocznie
- Duża parafia (25 000–30 000 kWh rocznie): oszczędności rzędu 10 000–15 000 zł rocznie
- Grupa powyżej 6 parafii (np. z jednej gminy): całkowita oszczędność może przekroczyć 90 000 zł rocznie
To środki, które pozostają w budżetach parafialnych i mogą być przeznaczone na cele duszpasterskie, remontowe, charytatywne lub edukacyjne. Co istotne – skala oszczędności rośnie wraz ze wzrostem zużycia energii i liczbą współpracujących parafii.
Bezpłatny webinar: jak działa spółdzielnia energetyczna dla parafii?
W odpowiedzi na rosnące zainteresowanie środowisk kościelnych, Krajowa Izba Gospodarcza Społeczności Energetycznych (KIGSE) organizuje bezpłatny webinar informacyjny, podczas którego zostaną omówione wszystkie najważniejsze aspekty związane z funkcjonowaniem spółdzielni energetycznych – w szczególności z myślą o parafiach.
W trakcie spotkania zaprezentowane zostaną konkretne dane liczbowe, przykłady wdrożeń, kalkulacje oszczędności oraz możliwe formy współpracy pomiędzy parafiami a gminami. Ekspert ds. spółdzielni energetycznych z firmy LSE Sp. z o.o. przedstawi również proces zakładania spółdzielni, wymagania formalne, dostępne źródła finansowania (w tym programy dotacyjne i pożyczki preferencyjne), a także wskaże, na co szczególnie warto zwrócić uwagę przy planowaniu inwestycji.
Webinar skierowany jest do proboszczów, ekonomów diecezjalnych, osób zarządzających nieruchomościami kościelnymi oraz wszystkich, którzy w strukturach Kościoła odpowiadają za sprawy gospodarcze i energetyczne. Uczestnictwo w spotkaniu nie zobowiązuje do podejmowania żadnych działań – jego celem jest przede wszystkim edukacja i przedstawienie dostępnych możliwości.
Webinar odbędzie się w środę, 14 maja 2025 r., o godz. 11:00.
Uczestnictwo jest otwarte i bezpłatne.
Link do spotkania:
https://kigse.clickmeeting.com/jak-parafia-moze-skorzystac-ze-spoldzielni-energetycznej-
W przypadku pytań zapraszamy do kontaktu:
info@kigse.pl | tel. 791 946 816
