Po wielu miesiącach konsultacji i negocjacji rząd kierunkowo przyjął nowelizację ustawy wiatrakowej, której ostateczne zatwierdzenie ma nastąpić w najbliższych dniach. Dla społeczności energetycznych i lokalnych inicjatyw OZE ustawa wiatrakowa to ważny krok w stronę większej niezależności i nowych możliwości inwestycyjnych. Jakie zmiany przynosi ustawa wiatrakowa?
Jako Krajowa Izba Gospodarcza Społeczności Energetycznych (KIGSE) od dawna podkreślaliśmy, że zmiany w ustawie wiatrakowej nie mogą być tylko ułatwieniem dla dużych inwestorów, ale muszą przynieść realne korzyści dla społeczności lokalnych oraz spółdzielni energetycznych. Dlatego już wcześniej zgłosiliśmy konkretne propozycje zmian, które miały zagwarantować, że energia produkowana przez nowe farmy wiatrowe będzie dostępna dla mieszkańców oraz lokalnych inicjatyw OZE.
Jednym z kluczowych postulatów do ustawy wiatrakowej KIGSE było zagwarantowanie społecznościom energetycznym oraz mieszkańcom gmin, na których terenie powstają farmy wiatrowe, prawa do korzystania z części wytwarzanej energii.
Zaproponowaliśmy, aby inwestorzy realizujący farmy wiatrowe o mocy powyżej 1 MW przeznaczali co najmniej 10% mocy instalacji na potrzeby lokalnych społeczności.
Ustawa wiatrakowa – większy dostęp do energii odnawialnej
Jednym z kluczowych zapisów nowelizacji jest zmniejszenie minimalnej odległości turbin wiatrowych od zabudowań z 700 do 500 metrów. To zmiana, która może znacząco wpłynąć na rozwój projektów wiatrowych w Polsce. Wcześniejsze przepisy znacząco ograniczały możliwości lokalizowania nowych farm wiatrowych, eliminując duże obszary kraju z potencjalnych inwestycji. Zmniejszenie tej odległości sprawia, że więcej terenów stanie się dostępnych pod budowę turbin, co przełoży się na szybszy rozwój energetyki odnawialnej w Polsce.
Dla społeczności energetycznych oznacza to łatwiejszy dostęp do energii z wiatru i większe możliwości organizowania lokalnych inicjatyw związanych z odnawialnymi źródłami energii. Mniejsze ograniczenia przestrzenne mogą przyczynić się do powstawania nowych farm wiatrowych, których energia będzie mogła być bezpośrednio wykorzystywana przez spółdzielnie energetyczne, klastry energii czy grupy obywateli zaangażowanych w produkcję i konsumpcję energii na poziomie lokalnym.
Co więcej, zmiana przepisów pozwoli społecznościom na realne obniżenie kosztów energii. Ułatwienie inwestycji w elektrownie wiatrowe może oznaczać dostęp do tańszej, lokalnie produkowanej energii, co przełoży się na niższe rachunki za prąd. Warto też podkreślić korzyści dla samorządów. Gminy, które zdecydują się na lokalizację farm wiatrowych, mogą liczyć na nowe źródła dochodu w postaci podatków i opłat. Dodatkowo, inwestorzy będą zobowiązani do uwzględniania systemów partycypacyjnych, co oznacza, że mieszkańcy i lokalne organizacje będą miały większy wpływ na proces inwestycyjny.
Repowering – efektywniejsza energia dla spółdzielni i klastrów
Ustawa wprowadza również regulacje dotyczące repoweringu, czyli wymiany starszych turbin na nowoczesne i bardziej wydajne. Jest to niezwykle istotne, ponieważ wiele obecnie funkcjonujących elektrowni wiatrowych w Polsce opiera się na technologiach sprzed kilkunastu lat, które są mniej efektywne niż współczesne rozwiązania.
Dla społeczności energetycznych oznacza to możliwość korzystania z nowoczesnej infrastruktury, która będzie w stanie dostarczyć więcej energii na tych samych terenach. Nowe turbiny charakteryzują się większą mocą i wyższą sprawnością, co oznacza, że lokalne spółdzielnie będą mogły lepiej bilansować produkcję i zużycie energii.
Repowering to także szansa na zwiększenie niezależności energetycznej spółdzielni i klastrów. Dzięki bardziej efektywnym turbinom, społeczności energetyczne będą w stanie produkować więcej energii na własne potrzeby, ograniczając tym samym zależność od dużych dostawców i wahań cenowych na rynku energii.
Wiatraki to nie wszystko – wsparcie dla biogazowni i biometanu
Choć ustawa koncentruje się na energetyce wiatrowej, nie zapomina o innych odnawialnych źródłach energii. Nowelizacja przewiduje wsparcie dla biogazowni o mocy powyżej 1 MW, które uzyskają możliwość bezpośredniego podłączenia do przedsiębiorstw. Jest to istotna zmiana, ponieważ dotychczas wiele projektów biogazowych napotykało na bariery infrastrukturalne i proceduralne, które ograniczały ich rozwój. Dzięki tym zmianom spółdzielnie energetyczne będą mogły łatwiej rozwijać projekty związane z produkcją biogazu, co szczególnie istotne w sektorze rolniczym. Możliwość lokalnego wykorzystania biogazu w przedsiębiorstwach czy gospodarstwach oznacza większą stabilność energetyczną i nowe źródła przychodów dla społeczności inwestujących w te technologie.
Czy ustawa wiatrakowa to koniec przeszkód dla społeczności energetycznych?
Nowelizacja ustawy wiatrakowej to ważny krok w kierunku rozwoju energetyki społecznej, ale nie rozwiązuje wszystkich problemów. Nadal istnieją bariery administracyjne i proceduralne, które utrudniają rozwój lokalnych inicjatyw OZE. Kluczowe będzie to, w jakiej formie ustawa zostanie ostatecznie uchwalona przez Sejm i jakie mechanizmy wsparcia zostaną wdrożone dla społeczności energetycznych. Niezależnie od tego, zmiany w przepisach otwierają nowe możliwości dla lokalnych inicjatyw energetycznych. To doskonały moment, by społeczności zainteresowane rozwojem własnych źródeł energii zaczęły działać i planować przyszłe inwestycje.
To moment, by działać!
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o możliwościach, jakie ustawa wiatrakowa stwarza dla społeczności energetycznych, dołącz do Krajowej Izby Gospodarczej Społeczności Energetycznych (KIGSE). Wspólnie kształtujemy przyszłość odnawialnej energetyki w Polsce, pomagamy w formalnościach i wspieramy rozwój lokalnych inicjatyw OZE.
